دسته بندی ها

چگونگی کود دهی به درختان میوه

چگونگی کود دهی به درختان میوه

امروزه کشاورزی به عنوان یکی از مشاغل استراتژیک و باغداری به عنوان یکی از مشاغل تخصصی و با ظرافت ایران به شمار میرود .
نحوه کاشت و عملیات نگهداری نهال شامل مراحل خاصی بوده و نیاز به مهارت فراوان دارد . اما اکنون باغداران تقریباً در این زمینه چیزی کم ندارند و هر باغدار حاوی دنیائی از اطلاعات و تجارب در زمینه کاشت درختان میوه است و به همین لحاظ به نظر می رسد که وقت آن فرا رسیده با توجه به پیشرفت کشاورزی در دنیا و اهمیت برنامه غذایی درختان به روش کود دهی توجه بیشتری گردد. درخت نیز همانند سایر گیاهان به دو دسته از عناصر شامل ماکرو و میکرو نیاز دارد.
 
کود دهی به درخت میوه

عناصرماکرو:

ـ ازت

این عنصر بعنوان پر مصرف ترین عنصر در گیاهان که نقش عمده ی آن در رشد سبزینه ای درخت است که سبزی و شادابی را به درخت می دهد.کمبود این عنصر باعث می شود برگهای درخت به رنگ سبزمایل به زرد تبدیل شده که این زردی ابتدا در برگهای مسن ظاهر می شود .ریزش بی موقع برگ ،کم شدن محصول و کوچک شدن میوه و ریزش میوه قبل از رسیدگی کامل از دیگر علائم کمبود ازت می باشد .مناسبترین کود ازته برای درختان میوه کود سولفات آمونیوم است که دارای20 % ازت باشد. در خصوص تأمین ازت درخت باید توصیه شود که نیمی از مصرف سالیانه درخت را قبل از زمان شکوفه دهی که درخت بیشترین نیاز را دارد و نیم دیگر را در دو مرحله یکی وقتی که میوه ها شروع به رشد نموده وبه اصطلاح نخودی شده اند و مرحله بعد زمان رشد کامل میوه به زمین داده می شود .
باید این نکته را در نظر داشت که کودهای ازته بدلیل حلال بودن در آب همواره با آب آبیاری و بارندگی شسته و از ذسترس گیاه خارج شده و معمولاً هرساله باید به خاک اضافه شود. ازت به شکل اوره 46% فسفات آمونیوم 11% و نیترات آمونیوم 33% نیز در کشاورزی کاربرد دارد.
 

ـ فسفر

این عنصرکه به شکل سوپر فسفات 20%و دی فسفات آمونیوم 46% در باغات مصرف می شود،.مصرف آن باعث خوشرنگی ،بالارفتن کیفیت میوه ، بالا رفتن دوره انبار داری می شود.کمبود آن باعث کلفتی پوست میوه و توخالی شدن آن می‌شود، بطوریکه وقتی میوه را برش می‌زنیم حفره بزرگی در وسط میوه می‌بینیم . مات شدن رنگ برگها و ریزش بی موقع برگ نیز از دیگر علائم کمبود فسفر می باشد . بهترین زمان مصرف فسفات قبل از شکوفه ‌دهی، که در مناطق جنوب برابر با بهمن ماه می باشد. باید توجه داشت که سرعت حرکت فسفر در خاک کند است و باید در فاصله 40 تا 50 سانتی ریشه قرار گیرد.

ـ پتاس

مصرف پتاس در درختان باعث افزایش رشد و نمو درخت ، در فتوسنتز، باز و بسته شدن روزنه ها ، درشت شدن میوه ، مقاومت به بیماریها، جلوگیری از ترکیدگی پوست و کمک به خشبی شدن شاخه‌های جوان می‌شود . شکل ترکیدگی میوه در چند سال اخیر یکی از مشکلات بزرگ باغات است که مصرف پتاس با مقاومتی که در پوست میوه ایجاد می‌کند که تا حد بسیار زیادی با این مشکل مبارزه می‌کند. با مصرف پتاس مقاومت گیاه را به سرما نیز افزایش می‌دهد . این نوع کود بهتر است که در اواخر زمستان قبل از شکوفه‌دهی به درخت بدهیم.فرم های رایج پتاس در کود ها سولفات پتاسیم 22% و نیترات پتاسیم 44% قابل استفاده میباشد.

کودهای میکرو:

از جمله عناصر کم مصرف مورد نیاز مرکبات عبارتند از کلسیم ، منیزیم ، آهن ، روی ، منگنز % بر و مس . این عناصر هر چند که جزء عناصر کم مصرف می‌باشند اما همین مقدار که برحتماً باید برای درخت تأمین شود، چون این عناصر بسیاری از عملیات حیاتی گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.مثلاً با کم شدن آهن، روی و منگنز برگهای درخت رو به زردی رفته و علاوه بر کاهش محصول مقدار بار دهی به تدریج سر شاخه‌ها لخت و درخت ضعیف می‌شود .
با مصرف کودهای میکرو تا حد زیادی می‌توان پدیده‌ی سال اوری را کنترل کرده و مقاومت درخت را به سرما افزایش داد. بهترین زمان مصرف این عناصر در زمستان و در محل ریشه‌های موئین گیاه است و بهتر آن است که به همراه کود حیوانی و به صورت چالکود زیر قطره چکانها مصرف شود ویا بعد از برداشت میوه ها و یا  قبل از بازشدن جوانه به صورت محلول پاشی زمان مناسبی برای تامین این عناصر برای درختان هستند.

کود حیوانی:

کود های حیوانی به دلیل داشتن هوموس در بهبود کیفیت خاک نقش زیادی  دارد.بیشترین تأثیر کود حیوانی این است که ساختمان فیزیکی خاک را بهبود بخشیده تا ریشه درخت بهتر بتواند تنفس کند ، فضای بهتری را جهت رشد و گسترش ریشه در اختیار داشته باشد و قدرت نگهداری آب را در خاک بالا میبرد.
یک نکته اساسی در خصوص مصرف کود حیوانی این می باشد چون این کود‌ها برای پوسیده شدن از ازت خاک استفاده می‌کند،بنابراین باید در نظر داشت که از کودهای کاملاً پوسیده استفاده کرد و یا اگر کود کاملاً پوسیده نشده است مقداری کود ازته برای تسهیل در پوسیده شدن کود حیوانی مصرف شود.
 
کود دهی به درخت میوه

کود ورمی کمپوست

جهت افزایش مواد آلی خاک و جذب رطوبت در راستای کاهش مصرف آب و به سازی بافت خاک جهت جذب بهتر و سریعتر مواد غذایی موجود در خاک و تثبیت PH خاک در محدوده خنثی و بهبود سریع کیفیت خاک و ایجاد مقاومت در گیاه در مقابل عوامل بیماری زا و بهبود حاصلخیزی و افزایش رشد ریشه گیاه و همچنین عاری از هرگونه تخم علفهای هرز و مواد مضر شیمیایی و بهبود جوانه زنی بذرها و جلو گیری از زرد شدن و ریزش برگها توصیه میشود برای هر درخت 5 الی 10 کیلوگرم ورمی کمپوست  به زمین تزریق گردد تا نتایج بسیار مطلوبی جهت افزایش کمی و کیفی محصولات حاصل گردد .

مزایای استفاده از چالکود کود ورمی کمپوست :

جلوگیری از خشکیدگی سر شاخه های درختان میوه
توسعه ریشه درختان میوه در خاک های آهکی ( رقص ریشه)
افزایش سطح برگ(Leaf Area) در درختان میوه
افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه ها
افزایش نفوذپذیری آب به داخل خاک توسط حفره های مملو از مواد آلی.

روش صحیح چالکود :

انتخاب محل مناسب برای احداث چاله ها به فاصله 0/5 الی 1 متر از تنه اصلی درخت در محل سایه انداز می باشد
تعداد چاله ها حداقل ۲ تا ۴ عدد در اطراف تنه درخت می باشد.
ابعاد چاله ها به اندازه *۵۰*۵۰*۵۰ یادر ۴۰*۴۰*۴۰ سانتی متر می باشد.
خاک درون چاله تماماً بیرون ریخته شود.
قسمت پایین چاله را با کود ورمی کمپوست پر می کنند
چاله ها در مسیر آبیاری احداث گردد.
بلافاصله پس از کوددهی چاله ها آبیاری شود
اگر خاک شنی باشد سایه انداز درخت را به دو قسمت تقسیم کرده، چالکود را در ۱/۲ انتهایی احداث می کنیم ولی اگر خاک رسی باشند، سایه انداز درخت را به ۳ قسمت تقسیم و چاله را در ۱/۳انتهایی ایجاد می کنیم.

زمان و نحوه‌ مصرف کود ها:

بیشترین نیاز درخت به مواد غذائی زمانی است که شکوفه‌ها می‌خواهند ظاهر شوند ،بنابراین همیشه باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که گیاه فعالیت خود را شروع می‌کند باید مواد غذائی به اندازه کافی در اختیار داشته باشد و مواد غذائی در محل قرار گرفته باشد که ریشه براحتی بتواند آن را جذب نموده و بمصرف درخت برساند.
بنابراین بهترین کار این است که دربهمن ماه کود های مورد نیاز درخت اعم از ماکرو و میکرو را با کود حیوانی مخلوط و در حد نهائی سایه انداز درخت در زیر قطره چکانها در اطراف درخت و درست در محلی که ریشه‌های موئین فعالیت می‌کنند (یعنی ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متری سطح خاک) بصورت چالکود دفن کرده و قطره چکانها را دقیقاً روی چالکود قرار داده تا کود به راحتی در آب حل شده و در اختیار ریشه قرار بگیرد.
چنانچه عناصر میکرو در اواخر زمستان به خاک داده نشود و گیاه نیاز به عناصر کم مصرف را داشته باشد، توصیه می‌شود که این عناصر را به روش محلول‌پاشی و همراه با سموم شیمیایی مصرف شود.

میزان کود:

بهترین میزان برای استفاده از کود ها برای باغات داشتن آنالیز خاک است که با توجه به پارامتر هایی نظیر کمبود یا تجمع یون ها ، نوع محصول ، چند ساله بودن باغ و بافت خاک میزان مصرف کود توسط کارشناسان محاسبه خواهد شد.