دسته بندی ها

انواع سبک های باغسازی

انواع سبک های باغسازی

 باغ سازی : باغ ایرانی

باغ ايراني اثري است ارزشمند كه تجلي و بازتاب فرهنگ و ذوق و احساس بوميان اين سرزمين است، در پرداختن به طبيعت، كه امروزه ناشناس مانده و گمنام تر از ساير آثار هنري ايران. باغ در فرهنگ ايران تجلي عالم بالاست، در جلوة صورت، و هندسه اي است ملكوتي، باغ كنايه از بهشت است، بهشتي كه خداوند تبارك و تعالى براى آدم قبل از سقوطش به عالم خاكي ترتيب داد. باغ ايراني به عنوان زيربناي باغهاي اسلامي قصد دارد كه باغ بهشت را متذكر شود و ذهن افراد را براي رسيدن به بهشت حقيقي پرورش دهد. در فرهنگ ايران پرديس لغتى است مأخوذ از زبان مادي به معنى باغ و بستان. و از همين لغت است پاليز فارسى و فردوس(معرّب). دستيابي به سابقة روشني از باغ سازي در ايران كار دشواري است، روايت است كه منوچهر پادشاه پيشدادي نخستين سازندة باغ است كه آن را بوستان ناميد. از سويي ديگر كزنفون گويد: در هر جا، كه شاه(هخامنشى) اقامت كند و به هرجا كه رود، هميشه مراقب است، در همه جا باغهايى باشد پر از چيزهاى زيبا، كه زمين مي دهد. اين باغها را پرديس مى‌نامند. اگر هوا مانع نباشد، شاه اكثر اوقات خود را در اينگونه باغها بسر مي برد. اردشير دوّم در كتيبه‌اى در شوش اين جمله را نقش كرده‌است:"اردشيرشاه گويد: به فضل اهورمزدا اين قصر پرديس زندگانى را من ساختم. اهورمزدا ومثره(مهر) مرا از هربدى بپايند وآنچه راكه كرده‌ام نگاهدارند". نقش درختان برديواره هاي پلكان تخت جمشيد حاكي از اهميت باغ در چشم ايرانيان بوده است. گياهان و به خصوص درختان در نزد ايرانيان سمبل طراوت وآرامش و زيبايي بودند، و حتي نقوش قالي ايراني مزين به طرحهاي باغ گرديده است.آب نيز مانند گياه از عناصر مقدس و مورد پرستش بود و ايرانيان اعتقاد داشتند كه ايزد فرشتة خاصي به نام ناهيد يا آناهيتا را براي نگهداري و حفظ آب مامور كرده است. حوض و آب نما در باغهاي ايران اهميت به سزايي داشت و به اشكال متنوعي ساخته مي شد. اغلب حوض يا استخر را در يكي از محورهاي اصلي و درامتداد طولي فضاي منزل يا باغ احداث مي كردند. در اين حوض ها معمولاً از فواره استفاده كرده و در فواره سازي خيلي پيشرفته بودند. احداث باغ در زمين هايي كه شيب مختصري داشت موجب پيدايش جوي هايي مي شد كه آب آنها با سروصداي زياد به پايين مي ريخت. در جاهايي كه سطح زمين از حيث پستي و بلندي اختلاف پيدا مي كرد قسمت شيب دار را با پلكان هايي تزئين مي كردند و كف آن را از سنگ مي پوشاندند. ايرانيان باستان اعتقاد داشتند كه دنيا از چهار قسمت خشكي به وجود آمده، كه در وسط اين چهار قسمت دريايـي وجود دارد. بر اين اساس باغهاي فراواني در ايران احداث شدند كه به چهار قسمت خشكي تقسيم شده بود و در اين بخش ها اغلب درختان ميوه كشت مي شد، در وسط اين چهار قسمت آب گير يا آب نما وجودداشت. از اين آب گيرها چهار نهر يا جوي روان بود كه براي آبياري و آبرساني مورد استفاده قرار مي گرفت. باغهاي سنتي ايران محصور بودند و گرداگرد آنها را ديواري محدود مي كرد، در داخل باغ نيز فضاها مشخص و عملكرد خاص خود را داشتند. ورودي باغ معمولاً بوسيلة سردري تاكيد مي گرديد و در بعضي از باغها سردر بناي كامل و بزرگي بود. در باغهاي ايراني معمولاً كوشك يا بناي اصلي قرار داشت. كوشك در وسط باغ احداث مي گرديد.رعايت تناسب درباغهاي ايراني يكي از ويژگي هاي منحصربه فرد آن بود ودربخش هاي مختلف زير نسبت عناصر سازنده، كاملاً رعايت شده است:1. تناسب بين نوع باغ با كاربري آن، يا رابطة بين كميت و كيفيت باغ2. تناسب بين ديوارة كوشك، عمارت، سردر، راه ها، و... با وسعت باغ3. تناسب گلها، گياهان و درختان با يكديگر و با جهات جغرافيايي4. تناسب بين مقدار آب با شرايط اقليمي5. تناسب كرت بندي، آرايش باغ، طرز كاشت، و... با نوع باغ و شيب زمينسبك باغهاي ايراني تاثير زيادي در باغ سازي كشورهاي ديگر داشت، با گسترش اسلام باغ ايراني مورد توجه ملل و اقوامي كه پذيراي اسلام مي شدند، قرار گرفت. در دوران عباسي با انتقال خلافت به بغداد، معماري و باغ سازي ايران سرمشق ساخت و ساز حكومتي گرديد. درختان و گياهان و گلهايي كه در طراحي باغهاي ايراني مورد استفاده قرار مي گرفت عبارتند از: ابريشم، ارغوان، افرا، اقاقيا، بلوط، بيد، بيد مجنون، بيد مشك، پر، تبريزي، چنار، خرزهزه، داروش، راج، ريش بز، رسمي سمرقندي، زبان گنجشك، زونا، زرآوند، سياه بيد، سپيدار، سرو، سروناز، سروكوهي، سنجد تلخ، شورانه، صنوبر، عرعر سمرقندي، كاج ايلدار، كبودار، گز، لور، ماگنوليا، نارون، نيلوفر درختي، آلو، آلبالو، آلوي سياه، آلوچه، انجير، ازگيل، انار، بادام، به، بالنگ، پرتقال، پسته، توت، خرمالو، دارابي، زغال اخته، زردآلو، زيتون، زالزالك، سنجد، سيب، شاه توت، شفتالو، شليل، عناب، فندق، گردو، گوجه، گلابي، گيلاس، ليمو ترش، ليمو شيرين، انگور، نارنج، نخل، هلو، نارنگي، بادام، رز درانواع رنگها، ياس پرپر، ياس كم پر،لاله، شقايق، آلاله سرخ، تاج خروس، گل برفك، سوسن، بنفشه، ميخك، ياس اسپانيايي، گلهاي ختمي، نرگس زرد، سنبل سفيد، سنبل آبي، ياس خوشه اي، گل گندم، هميشه بهار، خشخاش، پامچال، زعفران، زنبق هاي ريز، شب بو، و ...عليرغم اينكه قدمت باغ سازي در ايران به 3 قرن قبل از ميلاد مسيح مي رسد، ولي متاسفانه دربارة باغهاي ايران قبل از اسلام و بعد از آن آثار و نوشته و متون دقيقي در دست نمي باشد كه ما را از چگونگي ساخت آنها مطلع سازد، بنابراين بر اساس اطلاعات اندكي كه در دست بوده است، باغهاي ادوار مختلف ايران را به چهار دسته تقسيم كرده اند:1-2) باغ هاي تيموريباغهاي تيموري بسيار وسيع و داراي ديوارهاي بلند محصور بودند، در وسط هرديوار باغ سردرهاي بلند مزين به كاشيكاري هاي آبي و طلايـي احداث مي شد. در گوشة ديوارها كاخهاي سه طبقه مزين با كاشي هاي رنگيـن بنا مي كردند. در مركز باغ تپه اي بسيار مرتفع و وسيع با سنگ و خاك مي ساختند، بر روي اين تپه ها فضاي مسطحي با ديوارهاي چوبي محصور مي گرديد و در داخل اين حصار هم چندين باغ زيبا ايجاد مي شد، در وسط اين باغها با ديوارهاي كاشيكاري شده رنگارنگ كاخ هاي با شكوهي ساخته و دورادور آن را با خندق آب محصور مي كردند. در باغهاي تيموري حوض هاي وسيعي ديده مي شد، كه در آن فواره هاي فراواني نصب مي كردند. در سرتاسر باغ نهر بزرگي جاري بود و درختان تنومند نارون وچنار در دو طرف نهر غرس مي شدند. پاي درختان را با سنگ بصورت سكو درمي آوردند. آب نهرها در انتها به خندق اطراف تپه خاكي مي ريخت. اين باغها معمولاً چند خيابان بزرگ داشتند كه خيابان هاي كوچكتر از آنها منشعب مي شدند.2-2) باغ هاي صفوي يا شاه عباسيباغ سازي در اين دوره متاثر از سبك باغهاي تيموري بود. در اين دوره براي اولين بار در تاريخ معماري ايران فضاي خارج(باغ) را با فضاي داخل(ساختمان) ارتباط مي دادند. باغ معروف چهل ستون به اين سبك طراحي و احداث گرديده است. باغهاي صفوي در شهرهاي مختلف ايران در اطراف كوشك هاي سلطنتي قرار داشتند، كه متاسفانه اكثر آنها از بين رفته اند. در اين باغها معمولاً باغي بنام باغ تپه وجود داشت كه بالاتر از ساير باغها احداث مي شد. در اين دوره براي اولين بار در تاريخ ايران خيابان كشي و ايجاد معابر عمومي بصورت منظم آغاز گرديد، كه در اكثر موارد در اطراف خيابان ها نهرهاي آب ايجاد كرده و در كنا نهرها درختان و درختچه هاي زيادي را غرس مي كردند.3-2) باغ هاي قاجاريدر دورة قاجاريه براي اولين بار سبك باغ سازي اروپايي در سبك باغ سازي ايران نفوذ كرد، باغ دوشان تپه اولين باغي است كه با اقتباس از سبك ايراني- اروپايي احداث گرديده است. در اين دوره براي اولين بار از آهن براي ايجاد حفاظ استفاده شد.
 

 

 باغ سازی : باغ فرانسوی

استیل باغ سازی در فرانسه ، استیل جدیدی نیست و هماناست که از قرون اگوست رنسانس باقیمانده است. در قرون وسطی تقسیم باغ ها بسیار ساده و بصورت ابتدائی بوده. در عهد رنسانس باغها بزرگتر و ترکیب درختان متنوعتر گردیده است. در این طرح ها از ایوانها ، طارمی، نردها ، پله ها، حوض ها و مجسمها استفاده شده و درختان از سبک منظم و مرتبی برخوردار هستند. در این استیل دیواره ها سبز ، ضخیم ، بلند ، راه روها بصورت سر پوشهای سبز و طویل و نرده های چوبی کناری مرسوم بوده است. در این دوره سعی می شده که روش باغبانی و باغداری ارزان ، ساده باشند و امکان انطباق با فضا رعایت گردد . گلکاری معمولاً به شکل باغچه های مربع مستطیل ، کم وبیش وسیع با اشکال هندسی با اندازه بزرگ باشد (از اوائل قرن وسعت باغها کمتر و کوچکتر شده است) در معماری و بنای باغها به هیچ وجه نمی توان جنبه تزئینی و نیازمندی به جزئیات را درآن از نظر دور داشت. امروزه غالباً از بعضی جزئیات و یا در برخی مراحل از استیل گذشته استفاده می شود و خود بصورت باغچه و باغ فرانسوی مورد بحث قرار می گیرد. باغ فرانسوی عبارت از فضای بزرگتری است که ار چند باغچه به اندازه های مختلف و با استفاده از مجسمه ها ، آب نماهائی که به نظم در آمده اند یک مجموعه را تشکیل می دهد.این گونه باغها را در زمین های صاف و هموار و یا در زمینهای شیب دار در انتهای یک ساختمان یا یک قصر احداث می کرده اند. امروزه در باغچه های جدید فرانسه اشکال هندسی ، خیابانهای منظم متقاطع یا غیر هندسی مورد نظر می باشد. حاشیه ها و مرزبندی در باغچه ها بصورت کشیده وممتد نیستند و در فواصلی که تک درخت ها برروی آن کاشته می شود گاهی حاشیه ها و یا مرزها بوسیله درختان از یکدیگر جدا می شوند. حداکثر عرض حاشیه ها بستگی به اهمیت باغچه داشته ومعمولاً از 5/2 متر بیشتر نیست. در اینگونه باغها ، باغچه ها ی شنی و یا حاشیه های شنی را بطور منقطع و پراکنده ایجاد می کنند.فضائی که برای چمن در نظر گرفته می شود صاف یا فرورفته است. گاهی با استفاده از سبکهای قدیمی انگلیس در روی برجستگی ها مجسمه هائی قرار می دهند و گاهی براساس بدست آوردن اقطار زمین تک درختهائی را غرس می کنند. قصرهائی که در قرن بیستم در فرانسه ساخته شده، برای فضا سبز آن سعی کرده اند باغچه ها بصورت مستطیل های باریک ، کشیده و هماهنگی گلکاری در آنها رعایت شود، بطور کلی از جهت طول در مقابل ساختمان قرار گیرند. فرانسوی ها استفاده از مجسمه ها ، گلدانهای سنگی (که بالاتر از سطح زمین قرار می گرفتند)، غرس درختان در اطراف باغ و خیابانها را جزئی از ترکیب یک باغچه می دانستند ضمناً سعی داشتند که استیل منظم همراه با تناسبهای هندسی و ترکیب رنگ گلها را رعایت نمایند. در اوائل قرن شانزدهم سبکهای ایتالیائی بنوعی در هنر باغ و پارکسازی فرانسه رسوخ نمود بنحوی که دراطراف قصرها ، طرحهای به مرحله اجرا در آمد و در آنجا انواع گیاهان زینتی ، درختچه ها نزدیک به یکدیگر کاشته شده و دیواره سبزی را همانند پرچین ها بلند ایجاد نمودند. اشکال هندسی در طراحی (گلکاری ، چمنکاری، راهروهای شنی ، استفاده از شمشادهای پاکوتاه در تنظیم اشکال هندسی برای بیان بهتر حالات قرینه سازی در باغچه ها) بطور چشم گیری بکار گرفته می شد. اینگونه باغچه ها را پارتر (پارترها شامل قطعات گلکاری و سبزیکاری و درختکاری ، آب نما ها ، حوض خانه و محل استراحت می باشد) می گفتند.کاربرد این گونه طرح تا اواخر قرن هفدهم و اوائل قرن هجدهم بسیار متداول بوده است. برای آنکه موضوع روشنتر گردد، باید گفته شود که در آغاز طراحان کوشش می کردند خطوطی که برای انواع طرحها در نظر گرفته می شوند کاملاً منظم و طرحهای هندسی (مربع، مستطیل و زاویه دار) بنحوی گویا و شخص نشان داده شوند . ولی بتدریج این خطوط در طرحها ، انحناهای یافته و گیاهان مناسبی انتخاب شدند و مناظر بدیعی خلق شد. بطور کلی در اوائل دوره رنسانس ، باغسازی در فرانسه تعریف خاصی داشته، که عبارت از مجموعه باغهای مختلف و متعدد است و این مجموعه از معماری غیر قرینه برخوردار بوده است ، شاید بتوان گفت که قبل از آن اصولاً باغها در فرانسه از نکات محور سازی به دور بوده و ایده، این گونه طرحها از ایتالیا به فرانسه آمده است. طراحان و معماران معروفی درهنر باغسازی در فرانسه بوده اند از قبیل : آندره لونتر ، ژاک بارودری و کلودمله که شاهکار برخی از آنها با تغییرات کوچکی که هنوز باقی است. باید گفته شود اولین شاهکار آندره لونوتو باغ ولو ـ وی ـ کنت می باشد که در زمان لوئی چهاردهم در آن باغ نمایش نامهای از مولیر اجرا شده است. در این باغ از مجسمه ها و چشمه های کوچک استفاده و همچنین اقدام به ایجاد پیاده روهائی که نسبت به ساختمان شکل محور اصلی را دارد کرده است. دیگر از کارهای لونوتو ترمیم باغ توئیلری است که توسط بارودری و آندره موله و کلودمله در زمان هانری لولی سیزدهم احداث شده بود. لونتر با دخل و تصرفاتی که در آن انجام داده آنرا بصورت شاهکاری در آورده که امروزه قسمتی از آن باقی مانده است. باغ لوکزامبورک یکی دیگر از کارهای بارودری است او در طرح این باغ موضوع محور سازی را بنحوی که منتهی به محور ساختمان می شود تطبیق داده و در اطراف ساختمان تراسهائی را ایجاد کرده است. این تراسها در فاصله بین باغ و ساختمان واقع شده اند. این هنرمند و دیگر همکاران او برای باغچهای گل طرحهای از مربع ، مستطیل ومنحنی هائی که با یک دیگر تلفیق می شدند طراحی کرده اند. همچنین استفاده از خطوط متقاطع برای پیاده رو ها را مورد توجه قرار داده اند. بارودری استفاده از خیابانها مستقیم را در روی محورشبکه خیابانهای منحنی از آن جدا می شد، مورد بحث قرار داده و طرح استحاله اشکال شطرنجی را به اشکال منحنی و گردپیش کشیده است. آندره موله در هنر مهندسی باغ به موضوع باغ های محوری تکیه کرده و قسمتهای منحنی خیابان های فرعی که خیابانهای اصلی را قطع می کنند و در انتها به مجسمه یا آب نماهای کوچک ختم می شوندپیشنهاد کرده است. شاهکار دیگر لونوتر در امر باغ سازی که شاید بزرگترین اثر او در طراحی باغ باشد، اجرای نقشه باغ معروف ورسای است. احداث باغ مزبور در سال 1661 شروع شد ودر سال 1689 (لوئی چهاردهم یک طرح راهنما برای بازدیدکنندگان از باغ نوشت) پایان یافت. در باغ ورسای نکته قابل ملاحظه نوعی هم آهنگی و توجه به رعایت اصول محور اصلی در باغ می باشد، بدین ترتیب هنگامیکه از سالن اصلی ساختمان وارد باغ می گردیم، در طرفین یک محور حوض و بعد ازآن اختلاف سطحی تراس مانند به چشم می خورد.پس از آن محوطه بزرگ باغ و حوضهائی متعدد وجود دارد. در اطراف آن مجسمه ها، فواره ها ، درختان شکل داده شده (فرمبک) و سایر وسائل تزئینی بانظم و ترتیب خاصی قرار دارند. در قسمت دیگر که دنباله فضای فوق است سراشیبی یک خیابان (یک محور عمودی) وجود دارد که دو طرفه و در وسط دارای باغ و باغچه می باشد. پس از آن فضای باز و گسترده ای است، که مجسمه هائی مرکب از انسان واسب گذارده شده است . آبراه بزرگی که در فواصل معین توسط خیابانهای عمودی قطع می شود و در هر فاصله آب نماهائی با ترکیب جالب در نظر گرفته شده است. در قسمت دیگر محوطه ای را که دور تا دور آن مجسمه ها احاطه کرده اند برای استفاده از موزیک در نظر گرفته شده، همجنین در ناحیه دیگر آمفی تاتری را ایجاد کرده اند که در آن نمایش موزیک و فواره اجرا می گردد(این پدیده خود عرضه سبک جدیدی در هنر موزیک و آب می باشد). تقلیدهای بسیاری از باغ ورسای شده است معمولاً در بیشتر باغهائی که بعد از آن بوجود آمده اند می توان برخی از تاثیرات طرح این باغ معروف را بر روی طراحان و هنرمندان بعدی مشاهده کرد. از باغهای که صد در صد با تقلیداز این طرح بوجود آمده اند می توان باغی را در لنینگراد ذکر کرد ، همچنین از باغی در اطریش نام برد. در طرحهای لونتر از آلاچیق هائی با مساحت های مختلف ، حفظ درختان بصورت پاکوتاه وهرس شده ، غرس تک درخت و توده ای می توان نام برد که خود سبک خاصی را ابداع می کند . طرح گلکاری بصورت حاشیه ای کشیده ، طویل، همچنین تپه مانند و خیابانهائی که به بیشه منتهی می شده عرضه شده است. امروزه سعی شده طرحهای این هنرمند در باغ ورسای حفظ شود ولی در برخی از قسمت های باغ بعنوان ترمیم آمیختگی هائی بین خطوط هندسی منظم، نامنظم و گاهی بودن تقارن پدید آمده است. باغ ورسای در طول تاریخ دست خوش تغییرات کوچک و بزرگی توسط پادشاهان و متخصصین قرار گرفته از جمله پس از مرگ لوئی چهاردهم، لوئی پانزدهم تغیراتی در داخل قصر داده و ساختمانهای کوچکی درباغ احداث کرده است. همچنین باغ گیاه شناسی در تریانون درست نمود که خانم په پادور و آرشیتکتی بنام گابری یل آنرا توسعه دادند. در زمان لوئی شانزدهم نیز درختان نمدار بسیاری در آن غرس شده است . و بعدها بسیاری از درختان نمدار قطع شده و به جای آن افرا و چنار و درخت سدر کاشته اند. باید اضافه کرد شخصی به نام کنت ودکارامان قسمتی از باغ را بصورت باغ انگلیسی و چینی درست نمود.با این تغییر مورد تفقد ماری آنتوانت قرار گرفت .ضمناً در باغ ورسای معبد عشق را شخصی به نام میک ساخته است. پس از انقلاب و سقوط پادشاهی در فرانسه ، باغ ورسای مورد کم لطفی انقلابیون قرار گرفت وبسیاری از درختان و چمنهای آن خشک شده و از بیت رفتند. ولی خوشبختانه طرح اصلی باغ و پاترنها بدون تغییر باقی ماندند. این باغ امروزه یکی از شاهکارهای تاریخ باغسازی و تاثیر هنر باغسازی ایتالیا در فرانسه می باشد. شاید بتوان گفت خود طرح و سبک جدیدی است که نتیجتاً الهام بخش بسیاری از طرحهای تفکیکی در زمان حاضر می باشد.

باغ سازی : باغ ژاپنی

مهمترين عنصر در باغ اروپايى هندسه است. هندسه (يا تفكر) در باغ اروپايى نقش تعيين كننده اى دارد. هندسه آن قدر اهميت دارد كه حتى شمشادها در باغ اروپايى فرم ديوار پيدا مى كنند. حتى گياه را وادار به ايفاى نقش به صورت يك جسم مصنوعى مثل ديوار كرده اند. كوشك ها در باغ اروپايى در نقاط بلند و مرتفع ساخته مى شوند تا احاطه كامل بر روى باغ و طبيعت داشته باشند با اين كار مقام انسان برتر از طبيعت و بالاتر از آن قرار مى گيرد). اما در باغ ژاپن همه چيز برعكس است. در آنجا از فرم هاى هندسى منظم خبرى نيست. با اين كه همه درخت ها و گياهان با فكر، طرح و نقشه كاشته مى شوند اما خبرى از نظم هاى هميشگى نيست. گويى اين درخت ها و گياهان خودرو بوده اند. كوشك ها نيز كاملاً هم سطح طبيعت و گاهى در پائين ترين سطح باغ يعنى هم سطح درياچه ساخته مى شدند. در اين مقايسه مى بينيم كه ژاپنى ها چقدر خود را نزديك و در طبيعت مى بينند. انسان بخشى از طبيعت است نه فراتراز آنجاکه سبک باغسازی در خاور دور ( چین و ژاپن) بر مبنا و اصول خاصی قرار گرفته و قدمت تاریخی به 2500 سال قبل از میلاد مسیح ( در چین) می رسد ، پرورش گیاهان داروئی و حفظ فضای سبز ، قرن ها مبنای فکری و منبع الهام علاقمندان به طبیعت بوده است . افکار فلسفی و مذهبی در طول تاریخ خاور دور بنوعی در هنر تاثیر نهاده است . آن چنانکه پس از ظهور بودا و آشنائی هنرمندان با عقاید و افکار فلسفی او طراحان به طبیعت نزدیکتر خود را حس کردند و نمایانگر این حالات در طرحهای تقلیدی آنها از طبیعت می باشد . بطور کلی باید مناظر باغها در مقیاس کوچکی از فرمهای آزاد طبیعت شکل گرفته باشد . بنابراین می توان چنین دریافت که هر آنچه در باغ و پارک به کار گرفته می شده خود مفهوم خاص و بیانگر نکته ایی از واقعیت های موجود در طبیعت بوده است و براساس خصلت و امکان بهتر زیستن ثروتمندان سبب می شد که آنها بتوانند به سهولت قسمتی از طبیعت زیبا را به ماوای خویش ببرند و از این رهگذر در اطراف قصرها و بناهای بزرگشان زیبایی هایی از طبیعت را به اشکال مختلف جمع کنند و همچنین در اطراف معابد براساس انگیزه و احترامات مذهبی ، پارکها و گلستانهایی با نهایت سلیقه ، که نشانه خلوص در آنها بود طراحی می کردند. براساس طبیعت ظریف و دقیق ژاپنی ها ، گرایش سمبلیک به گیاهان و بعلاوه خصوصیات طبیعی محیط زیست موجب پیدایش سبک و روش خاصی برای باغهای ژاپنی شد. باغهای اولیه در ژاپن بسیار ساده و از مجموعه آبگیرها ، جزیره ها و نهرها تشکیل شده بودند . گیاهان در باغهای ژاپنی اهمیت و معنای خاصی دارند ، در برخی موارد سعی شده است که بزرگی طبیعت را بر مقیاس کوچکی بنشانند این خود از ظرافت مردمی بر میخیزد که بصورت طرحها مینیاتوری (گیاهان هماهنگ شده با محیط )به وجود می آید . این توجه اختصاص به گیاهان و حفظ دایمی آنها بر مبنای داشتن طبیعت آزاد با مقیاس کوچک را در این قسمت از خاور دور خلق کرد . در طرحهای ژاپنی به جای آنکه از تعداد زیادی گل و گیاه استفاده شود سعی بر این است که بین عوامل طبیعی که نقش سمبلیک دارند ، ارتباط عاطفی برقرار شوند و هر قسمتی از باغ نمایان گر گوشه ایی از طبیعت باشد مواردی که در احداث باغ های ژاپنی بیشتر مورد توجه می باشد اشکال مختلف سنگ هاو طرز قرار گرفتنشان ، آب ، گیاهان زینتی و ایجاد رابطه خاصی بین آنهاست همان طور که در قبل اشاره شد در باغهای ژاپنی سنگ ها نقش عمده ایی به عهده دارند در طبیعت باغهای ژاپنی ، یک سنگ کاملاً منظم و صاف به کار نمی رود بلکه اشکال نامنظم و سطوح مختلف سنگهاست که زیباهایی را ایجاد می کند که بطور کلی ژاپنی ها هر سنگی را که در باغ به کار می برند ، معنای بخصوصی برایش در نظر می گیرند. به نظر آنها سنگ ها ابدی هستند و معنای سمبلیک خود را حفظ کنند . هر سنگی به تنهایی رسالت و واقعیت مجزا از دیگر حقایق هستی است و فلسفه تجرید خود به شکلی در هریک از سمبل ها بیانگر می باشد بطور کلی در خاور دور ( چین و ژاپن ) مانند دیگر نقاط دنیا باغها از دو دیدگاه مورد توجه بوده اند یکی بصورت پارکها و باغ های عمومی ، دیگری باغچه های کوچک برای منازل . باغ سنتی سنگی ژاپنی بر اساس ترتیب منظمی از اشیاء شکل یافته اند که هدف آن خلق منظر وفضای معمارانه است یک باغ سنگی نوعی از فضا است که ارتباط تنگاتنگی با محل قرارگیری مشاهده کننده دارد. مکانی که بازدید کننده در آن به درستی از هارمونی اشیاء می رسد. یک باغ سنگی نوعی از باغ ژاپنی است که ریشهایش در فلسفه ی ذن وجود دارد. در اغلب موارد این باغ ها در نزدیکی معابد ساخت می شوند و فضای داخلی معبد – مکانی که فرصت نوعی تفکر عمیق و آرامش بخش را فراهم می کند - تا بیرون امتداد می دهد. بعنوان مثال باغ روایوآنجی Kyonanji به طور قطع اولین باغ سنگی به وسیله ی استاد به نام ذن "سوآمی"ساخته شده است. این باغ معروف ترین باغ سنگی ژاپنی است که نزدیک معبد"رایوآنجی"(یک معبد بودایی در کیوتو) ساخته شده است وبه نام باغ فلسفی خوانده می شود. که ترتیب سنگ ها است در این باغ سنگی زیر مجموعه ای از قوانینی هندسی باشد که بر اساس آن باغ های سنگی ژاپنی را می توان در محدوده شبکه ای هفت ضلعی ازخطوط تعریف کرد. این حقیقت دلیل هماهنگی توجیه ناپذیر واسرارگونه ای است که در باغ های سنگی ژاپنی دیده می شود. باغ در یک مستطیل کوچک محدود شده است بنابراین سنگ ها در حداقل فقط چیده شده اند اما در واقع طراحی هندسی باغ در پس محدودیت ظاهری باغ قضا را در محدوده ی وسیلی گسترش می دهند. در نتیجه یک ناظر هماهنگی و زیبایی هفت ضلعی را دریافت می کند و سنگ ها از هماهنگی کیهانی می دهند در نتیجه افسونی خلق می شد که در آن اشیاء به صورت مشخص شکل یافته اند و ناظر در نقطه ای کاملاً دقیق قرار می گیرد نقطه ای که فرصت تعمق و تفکر را فراهم می کند.باغ یک مستطیلی کوچک به طول 30 متر در جهت شرقی و غربی و 10 متر در جهت شمالی و جنوبی است فضای باغ شامل 15 سنگ به صورت نامرتب است که در 5 دسته گروه بندی شده اند اگر از نقطه ای تعیین شده به باغ نگه کنیم متوجه می شویم که ترتیب سنگ ها نوعی تاثیر هیپنوتیزم آور بر روی مردم دارد. تاثیری که به بیننده کمک می کند راحتتر متمرکز شده و در سکون به تفکر بپردازند."رایو آنجی"در قرن 15 ساخته شده و مردم در تاویل اثر جادویی این باغ برداشت ها ی غیرملموس واسرارآمیزی در مورد هارمونی و ترتیب چیدمان عناصر را ارائه داده اند.اما ترکیب باغ در قالب آنالیزهای ساده ای که در دنیا معمولند قابل توضیح نیست.به نظر می رسد راهبان ذن سعی در آشکار کردن زیبایی زندگی به صورتی غیر قابل درک در باغ داشته اند اما نباید فراموش کردکه هماهنگی بین عناصر طبیعی به هر حال یک قانون است که در تمام دنیا وجود دارد پس در این باغ هم قابل شناسایی است قانونی که در هندسه ی باغ باید به دنبال آن گشت. فهم راز باغ نیازمند آن است تا ما با نگاهی دیگر به باغ بپردازیم: شبکه ای از خطوط که به صورت هندسه ای نامرئی تمام باغ را پوشانیده اند مستطیل خاکستری حاشیه ناحیه ی باغ را از سایر قسمت ها جدا می کند. 5 گروه از سنگ ها در باغ دیده می شوند نقطه ای تیره در پایین تصویر مکان مشاهده کننده را نشان می دهد. این نقطه در بالاترین قسمت 7 ضلعی که شبکه ی هندسی خط ها شکل پیدا می کنند قرار دارد.فضا سازی ژاپنی، شیوه ی منحصر به فردی است که متاسفانه در ایران تنها نامی از آن شنیده می شود و هر نمائی را با قرار دادن صخره ای به نام سبک ژاپنی معرفی می کنند در حالی که این تفکر ازپایه غلط است در پروژه های فضا سازی بیرونی،نوع و شکل آلاچیق،راهروها، آب نماها و نورپردازی ها اهمیت دارد واصولا عناصر یک باغ ژاپنی . سپس طرح فضا سازی و در نهایت نوع گیاهان هم آهنگی لازم و ریتم ایده آل را تعیین خواهد کرد. گسترش طولی وعرضی گیاهان در هر نوع شرایط آب و هوائی رکن اساسی اطلاعاتی مجری طرح است که متاسفانه اکثرا ًاز این مهم غافل هستند هر چند کتابی که به درستی این اطلاعات را در اتیار مجریان قرار دهد در بازار نشر ما وجود نه داشته و اینجانب نیز که چنین کتابی رادر سال ۲۰۰۷ در توکیو نوشتم تا امروز به دلیل چاپ دیگر کتاب هایم و هزینه های چاپ بالای کتاب های تمام رنگی موفق به چاپ آن توسط ناشری نه شده و یک سال قبل نیز انتشارات راه کمال با وجود آن که متن کامل و تصاویر را تحویل گرفته نه می داند بر سر دست نوشته های بنده چه آورده وهنوز آن ها را نیافته است. در دکوراسیون داخلی نیزشیوه ژاپنی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و ترکیب باغچه ای در سبک های متفاوت ژاپنی و قرار دادنTea room در کنار که کاملا منظره ی زیبای باغچه در پیرامون نگاه باشد و یا سبک ژاپنی برای رستوران های ژاپنی، شیوه های بسیار جالب توجه ای بوده که قبل از هر اقدامی با متخصص حرفه ای آن مشاوره نمائید. آن هائی که یک فضا سازی منحصر به فرد را برای خود در نظر می گیرند هیچ زمانی از دکوراسیون به وجود آمده خسته و دل زده نه می شوند، فضا سازی باغچه های سبک ژاپنی در حقیقت طبیعت بسیار زیبائی است که در محیط شما کمی کوچک شده امّا صدای طبیعت وجود دارد و فرد را به سوی خود جذب می نماید.گیاهان نیز در این فضا دائمی می باشند و اصولا ً به گونه ای طراحی می نمایند که سالها بی نیاز از گل کاری و خرید گیاه باشید و سالها باغچه و باغی دائمی را با زیبائیش در کنار خود بدون آن که شادابیش و تازگیش کهنه شود داشته باشید. برای ایجاد فضای سبز منحصر به فرد طراح حرفه ای قادر خواهد بود به تعداد نفرات روی کره زمین طراح را ترسیم و اجرا نماید و لذا هر نمونه ی طرح برای محلی ومکانی با شرایط آن مکان طراحی می شود و درخواست ایجاد طرح مشابه ویا دیدن طرح دیگران شایسته ی کسانیست که هنر شناس نیستند .هنرمند و هنر شناس، یک تابلوی هنری منحصر به فرد را نیاز دارد. قرار دادن هر یک از عناصر سبک ژاپنی در جای خود هارمونی سبک را به وجود می آورد، در غیر این صورت باغچه ای ناهم آهنگ شکل می گیرد و این طراح است که فضا سازی اصولی وحرفه ای را به شیوه ی صحیحی اجرا خواهد نمود و در نتیجه هر فرد حقیقی ویا حقوقی که علم این کار وتجربه ی طولانی مدت این کار را نه داشته باشد، طبیعتا ً قادر به ایجاد یک فضا سازی هنری نه خواهد بود کما اینکه فضا سازی پارک ها و محوطه ها درون شهری هر یک گواه است بر این که ما هنوز فاقد یک طراح و مجری حرفه ای هستیم و نیز فاقد یک فضا سازی زیبا و جلب کننده در محوطه سازی های بسیاروسیع اجرا شده هستیم و با آن که سرانه ی فضای سبز توسعه یافته امّا یک کار ساده، تقلیدی ،غیر هنری و پر هزینه ای را انجام داده که هر فصل نیز با هزینه های هنگفتی آن را احیاء می نماییمتوجه داشته باشید هر مکان و هر ساختاری شیوه مخصوص به خود را در طراحی ایجاب می نماید تقلید هر نوع فضا سازی و قرار دادن آن طرح در مکان های متفاوت چشم اندازی نا زیبا و غیر کارشناسانه را ایجاد می کند. طراح در ترسیم طرح و اجرای آن در محوطه استقلال تام خواهد داشت و نه باید نظرات دیگران را غیر کارشناسانه اعمال نماید بل که نظرات صاحب پروژه استفسار و سپس با هارمونی و هم آهنگی با دیگر عناصر تلفیق و سپس اجرا گردد و یک طراح حرفه ای خواهد توانست هم آهنگی های زیبا را در رابطه با نقطه نظرات کارفرما به نحو مطلوبی انجام دهد ولی یک غیر حرفه ای قادر به چنین مهره چینی نیست.

باغ سازی : باغ ایتالیایی ( رومی )

در یکی از شش جلد کتاب پلینی چنین آمده است که در روزهای اقتدار روم ، پرورش گلها و گیاهان فقط به منظور تهیه عطر و دارو بوده است . همچنین در روزهای جشن و اعیاد لباس لژیونرها توسط گیاهی بنام پالیدا دالماتیکا معطر میشده است . بطور کلی باغ های روی ترکیبی از مجموعه درختان زینتی و پوشش هائی از گیاهخانی مانند مورد و شمشاد ایلکس بوده است . در این باغ ها سنگ ریزه ها انواع صدف های دریائی را برای تزئین بکار می بردند و بتدریج در طول تاریخ ، کاربرد مجسمه در باغ ها و پارکهای اطراف قصر ها مرسوم گردید . در زمان های بسیار دور قبل از آنکه اولین باغ توده ای در انگلستان بوجود آید ، طراحی باغ در ایتالیا ، همانند دیگر تغییرات محیطی دوره تحولی وسیعی را شروع کرد و سبک مزبور بتدریج تا اوائل قرن شانزدهم به کشور های مجاور مانند فرانسه برده شد . بعنوان مثال چارلز هشتم در سال 1495 از ناپل ، به خانواده اش در پاریس می نویسد " شما نمی توانید تصور کنید که چه باغ های زیبائی در این جا وجود دارد و من آنها را دیده ام " چارلز تعدادی از افراد ورزیده و متخصص در این زمینه را از ایتالیا به فرانسه برد و باغ قصر سلطنتی فرانسه را همانند آنهائی که در ایتالیا دیده بود احداث نمود . بنابراین انواع باغهای ایتالیائی خود راهنمائی در قرن پانزدهم وشانزدهم برای احداث باغها و پارکها در اروپا شد که نوعی گسترش فرهنگ و خصوصیات ایتالیائی را نشان می دهد . از این تاریخ به بعد در انواع طرحههای باغبانهای انگلیسی و فرانسوی بخوبی رد پای سلیقه افکار ایتالیائی ها و هنر طراحان آن باقی است . حال اگر بطور خلاصه در مورد معماری باغهای ایتالیائی بخواهیم سخنی به میان آوریم باید گفته شود ، باغهای با وسعت بسیار ، تراس بندی ، بنوعی متاثر از سبکهای معماری همراه با مجسمه ها ، درختان ، درختچه های دائمی و گلکاری های حاشیه ای در فضای باز مرسوم شده بود . امروزه سعی می شود در طراحی های جدید تغییرات زیادی نسبت به طرح های گذشته داده نشود ، ولی چگونه می توان بطور مطلق و یک سویه قضاوت کرد زیرا این طبیعی است که روان و احساس انسان فارغ از تاثرات مسائل زمان خود نخواهد بود . در هر حال در دوره رنسانس رعایت قرینه سازی در طرح ها مرسوم بوده لذا هر نوع تغییرات کوچکی که ممکن است تصور شود و بفکر طراحان خطور نماید ، نشانه ذوق و سلیقه خاص هنری مردم می باشد . در پارکهای کلاسیک ایتالیائی ، گاهی سعی شده است که از مساحت های کوچک حداکثر استفاده را بنمایند . بعنوان مثال باغ لاگامبرایا در نزدیکی فلورانس را می توان نام برد . در این باغ حاشیه های زیبای گل کاری همراه با ، پرچین ها جلب توجه می کند در زمان جنگ جهانی دوم این باغ به تصرف آلمانها در آمد قسمتی از آن از بین رفته و دوباره بازسازی شده است ، همان طوری که در بالا گفته شد برخی از باغها و پارکهای ایتالیا بصورت تراس بندی می باشد ، بعنوان مثال باغ باروک که در دامنه یک تپه مانند پر طاوس جلوه گری می کند . این پارک داری چشمه های متعدد و پله های زیبای است و در بلندی آن آبشار زیبایی وجود دارد در این باغ سرو های بلند سر به آسمان کشیده ، زیبایی خاصی را پدید آورده و به عبارت دیگر یکی از زیبا ترین باغهای ایتالیا است که متاثر از طرحهای دوره رنسانس می باشد .بطور کلی سبک باغهای قدیم روم به گونه ای گسترش یافت که در دوره ما بصورت باغچه ها و تراس بندی مرسوم گشت . امروزه کم و بیش در بسیاری قسمتهای ایتالیا می توان باغهای تراس بندی شده که متاثر از تاریخ است مشاهده نمود بایستی گفته شود در قرون وسطا نیز هنر باغ سازی توسعه چندانی نیافته ولی به تدریج در طول قرون رو به تکامل نهاده و به نوعی تکامل یافته است . شاید اینجا مناسب باشد به زیبا ترین باغ پس از اسلام اشاره شود که باغ قصر الحمرا می باشد . این باغ در جنوب اسپانیا و نزدیک به گرانادا واقع شده است در این باغ حوضچه ها و حوض خانه هایی که در حد وسط ساختمان و فضای آزاد است احداث شده یکی از شاهکارهای مهم آن نحوه آب رسانی و استفاده از نی و کانال می باشد . در این باغ اتاق هایی همانند تراس ها سرپوشیده با گیاهان سبز ، نحوه ارتباط فضای داخل و بیرون را مشخص می کند به طور کلی سبکی که در این باغ به کار رفته کاملاً ایده های شرقی داشته و وجود آب نماها و فواره ها در بیرون و داخل ساختمان ، دلیل بارزی از ورود طبیعت به داخل ساختمان می باشد . باغسازی انگلستانبطور کلی دوران جدید باغ سازی در انگلستان از سال از 1519 شروع شده است . در طرح های سنتی و قدیمی انگلستان سعی بر این بوده که از خطای چشم در مورد ترکیب رنگها ، کاشت درختان و درختچه ها با نظم ردیفی پشت سرهم و همچنین ایجاد تپه ماهور ، برکه و یا دریاچه های مصنوعی استفاده شود در این گونه طرحهای کلاسیک قدیمی خیابانهای باریک و از دو طرف پوشیده از درختان و همچنین کاشت تک درخت در فضای بزرگ مرسوم بوده است سبک باغ سازی در اواخر سلطنت الیزابت اول همچنان ثابت بوده و تغییرات چندانی پیدا نکرده است . براساس تاریخ باغ سازی به سبک انگلیسی از اوائل سلطنت جمز اول ( 1625 – 1603) آغاز شد و در این سبک پیاده رو ها عریض تر بوده و مقدار گل کاری کمتر بوده است . اولین باغ گیاه شناسی انگلیس در سال 1620 در دانشگاه آکسفور احداث گردید در همین اوان در فضای کوچک اطراف خانه های مسکونی و نیز گاهی از جعبه های گل در اطراف پنجره استفاده نموده اند . بطور کلی هنر باغ سازی در انگلستان به نوع در فرهنگ رومانتیک انگلیسی هم بستگی داشته ، مدعان این مطلب نیز ایجاد باغ وپارک که خصوصیات و دور نمایی تابلوی نقاشی را نشان دهد ، بیشتر مورد پسند واقع می شده است در هنر پارک و باغ سازی شاید بتوان گفت تحت هر شکل و طرح در طول تاریخ جای خاص دارد که به ابتکارات فردی متعلق است . بنابراین از دیدگاه ویلیام کنت در سال 1685 ، فکر ایجادپرچین در اطراف باغها بر مبنای فلسفه "همه طبیعت یک باغ است" در منطقه ایی به نام روسام در آکسفور پدید آمد . همچنین به دنباله این مکتب و طرز فکر لانسلوت بروان ابتکار استفاده از چهار چوب هایی در اطراف پارکها به مرحله عمل در آمد به دنباله آن هامفری رپتون (1818-1752 ) به نوعی دگرگونی در سیستم باغهای رسمی و مصنوعی را در قرن 18 پدید آورد او سعی داشت که باغها نشانه و نمایان گر کامل حالات کوچک و خصوصیات طبیعت باشد به نظر من این خود نوعی برگشت به طبیعت است و لمس و درک بیشتر آن تولد دیگری برای بشر می باشد شاید امروزه درک اینگونه افکار عمیقاً ریشه های رومانتیکی پیدا کنند ولی هرگز با هیچ تلاشی نمی توان بشر را از دامن واقعی طبیعت جدا کرده و دور نگاه داشت . هامفر رپتون سعی بر آن داشته که سطح چمن کاری در باغ زیاد و از انبوهی کاشت درختان و درختچه ها خسته شوند به عبارتی دیگر کشت متعادلی از درختان را توصیه کرده است . شاید بتوان گفت روبینسون مخترع حاشیه گل کاری در باغ و پارک است و گرترود جکیل معماری بزرگ و آگاه در مورد چگونگی کاربرد مجسمه ها در باغ ، ایجاد پله های پوشیده از خزه و داربستهای پوشیده از گل نام برد . خانم جکیل ابتکاراتی از قبیل محل های سرپوشیده برای استراحت که پوشیده از گیاهان معطر بود ناگفته نماند که سبک باغ سازی در انگلستان کم و بیش متاثر از سبک های ایتالیایی و فرانسوی بوده ، باید اضافه کرد باغهای انگلیسی از تاثیر افکار و ایده های خاور دور بی بهره نبوده مخصوصاً در قرن هجده هم این تاثیر با مسافرت اروپائیان به خاور دور شکل گرفته است . بعنوان مثال کارویلبام چمبر در احداث باغ گیاه شناسی سلطنتی کیو را می توان نام برد. طرح مزبور آمیخته ایی از سبک انگلیسی و سبک باغهای خاور دور است و امروزه اینگونه باغ سازی در انگلستان به نام باغ سازی انگلیسی معروف می باشد . در انگلستان باغهای قدیمی و پارک های افسانه ایی بسیار می باشند . بهمین دلیل امروز تعدادی از آنها جزء منابع طبیعی ملی ، منابع طبیعی ناحیه ای ، منابع طبیعی جنگلی و منابع طبیعی خصوصی دسته بندی می نمایند به عنوان مثال باغ زیبای لوانس هال ، دروست مورلند است که دارای پرچین های زیبایی از شمشاد و درختان مورد می باشد و درختان زیبای راش آن که حدود 15 پا بلندی دارد همچنان تا امروز باقی مانده اند . باغ ویلت شیر در استوحد در دشت سالسبوری قرار دارد که در قرن هجدهم بوجود آمده است . در زمان سلطنت ژرژ اول (1714) و پسر او هنری دوم معماری دور نما در آنجا پیاده شده و در زمان وی جنگل های مصنوعی احداث گردیده است . درختان آن از قبیل نراد و راش بوده و امروزه راش های عظیم آن با تنه های نقره ای 200 ساله زیبایی خاصی را دارا می باشند . همچنین در این باغ یک معبد گل زیبائی که با سنگ های طلایی و پرده ایی از برگ درختان سبز آرایش یافته وجود دارد بنابراین مثالهای بسیاری وجود دارد که در این جزوه مورد بحث نمی باشد در هر حال امروزه در باغ های انگلیسی طرح هایی اجرا می شوند که با تکیه بر عدم تقارن و ایجاد پرچین های کوتاه حفظ درختان کهن ایجاد استفاده از وسائل مدرن و تاثر از تکنیک های پیشرفته قرن حاضر در طبیعت دخل و تصرف نموده اند .

 

باغ سازی : باغ مصری ( مشرق زمین )

آثار و شواهد موجود در باغ های کهن شرقی نمایانگر آن انست که شرق مهد تمدن هنر بوده است .امروزه بسیاری از آن اثار بصورت نقوش,کتیبه ها و نقاشی در بسیاری از موزه های اروپا و آمریکا باقی مانده است.بطور کلی وجود سبک و فرم های خاص در هنر نقاشی و باغ سازی خود نمایانگر فرهنگ اصیل این سرزمین و همچنین نشانگر ارتباط انسان و گیاه در طول تاریخ میباشد . همچنان که قبلاٌ گفته شد باغهای تفریح مصریان و پارسیان خصوصاٌ قبل از میلاد مسیح ,خود بزرگترین منبع تاریخ هنر باغ سازی میباشند. کهن ترین دوره ای که در ان هنر باغ سازی را میتوان به کمک نقوش و کتیبه ها جستجو کرد مصر قدیم میباشد. شاید این دوره درست همزمان با دوره طلایی مصر بین سلطنت رامسس اول ودوم میباشد.شاید این دوره مصر به حد اعلای شکوفایی هنر معماری خود رسیده بوده است, به عبارت دیگر کلیه شاهکارهای هنری مصر قدیم متعلق به این دوره میباشد. تاریخ دوران فراعنه از حضرت موسی وبعد از ان نمایانگر آن است که جریان اصلی حیات زندگی مصریان رود نیل بوده ,این رود از کوههای سودان سرچشمه وطغیان همه ساله آن موجب بار وری و حاصلخیزی خاک میگردیده است .بنابراین قابل تصور و توجه است که این سیستم ابیاری, امکان احداث باغهایی افسانه ای را باشرایط خاص پدید می آورد, باز میتوان چنین تعبیر وتفسیر کرد که سیستم باغ سازی در مصر قدیم بر پایه باغ سازی کشاورزی بوده است . شاید بتوان گفت کشت گیاهان دران دوران , بر مبنای روشهای خاص مورد مطالعه و محاسبه بر حسب توضیع ومقدار آب انجام میشده است. ولی به طور کلی بر اساس خصلت ماهیت حکومت,چنین به نظر میرسد که باغهای لوکس و تفریحی برای مردم عادی کمتر متداول بوده,فقط منحصر ومحدود به باغهای اطراف قصرهای سلطنتی ومزارع میشده است.بنابر نظریه استرابن کیفیت ساختمانی واصول مهندسی این نوع باغها با باغهای کشاورزی اختلافاتی داشته است. در این گونه باغها اغلب گیاهان پابلند از قبیل :انواع نخل,افرا و اکالیپتوس متداول بوده است . ارتباط مصریان قدیم بابرخی از کشورها مانند یونان قدیم موجب شد, برخی از درختان مانند انار ,انجیر ,میموزابه مصر برده شوند . نکته مهم دراین باغهای مصری(درزمان فراعنه )تنظیم طرح بر اصول محورسازی است. درتننظیم این هماهنگی,محور اصلی را از درب ورودی باغ آغاز وبه پارک یا قصر ,حیاط کوچک وحیاط بزرگ مرتبط میکردند. تزیینات در باغهای مصری , مخصوصاٌ در اطراف قصرها, از روشهای خاص مهندسی برخوردار وایجاد دار بست های یک طرفه ,یا دوطرفه در کنار دیواره ها, راهروها مرسوم بوده,همچنین درفضای باغ ,حوض خانه بسیار بزرگ احداث میشده است . بهمنظور تزئین اطراف حوض وحوضخانه ها ازگیاهان زینتی پاکوتاه برای جدا سازی قطعات از یکدیگراز دیواره یا پرچین های کوتاه با طول زیاد(که همیشه سبز بوده اند )استفاده میشده است.از آنجاییکه فراعنه خدایان بودند,نصب مجسمه های انان خدایان قدیمی عظمتی به باغ و قصر می بخشیده است. در برخی از قصرها پس از احداث ساختمان , دریاچه یا برکه بزرگی را می ساختند که رشته های آن به رود نیل متصل میگردید ودر روی آن قایق رانی می کردند همجنین در قصر یکی از فراعنه ستون بلندی در وسط باغ قرار داده بودند که در روی آن باخط هروگلیف مطالبی مربوط به سیاست و امور کشوری و... حک شده بود وعظمت ان خود زیبایی را خلق می کرد.به طور کلی تنوع گل کاری در مصر قدیم بسیار کم ومحدود به بسیاری از گیاهان دارویی ودائمی بوده است. بهنظر نگارنده طرز ساختمان باغ در مشرق رمین اصولاٌ بر مبنای دو اصل باغ سازی(محور وسایه)قرار داشته, شاید اجرای این روش مربوط به خشکی هوا و نیاز به سایه بوده است. معماری بین النهرین در این دوره مردم اهمیت بسیاری به طبیعت داده و بطور کلی می توان گفتکه طبیعت را پرستیده و طبیعت برای آنها مقدس بوده به علت مقدس بودن طبیعت برای آنها ، آنها از طبیعت در زندگی خود الهام گرفته . در این دوره زمین را به عنوان منبع بقا و عنصر طبیعی بر شمرده و به همین دلیل زمین نیز برای آنها مقدس بوده ،آب را عامل تولید ، بقا ، رویش گیاهان وخنک کردن هوا دانسته و به همین علت آب نیزیک ارزش معنوی برای آنها داشته است. معماری بین النهرین بر می گردد به 3500 تا 300 سال قبل از میلاد که جزو زمان باستان بوده است. دوره بین النهرین شامل تمدن سومر ، بابل ، آشور و ایلامی بوده که تمامی آنها بین 2 رود دجله و فرات بوده که مهمترین آن سومر بوده که دارای اختراع خط میخی بوده ، دارای معابدی بودند که آنها را به عنوان ( زیگورات ) می شناسیم و این معابد حالت هرمی شکل داشته از کوهها تبعیت کرده و جنس آنها از خشت خام بوده و از 3 طرف دارای پلکان بوده (در حدود 100پله ) و با یک نوع قیر مخصوص نیز عایق کاری می شده و مجموعا فرم یک هرم را داشته است.فرم شهر سازی سومری ها حالت غیر هندسی (ارگانیک) داشتهاست. تمدن آشوری ها دارای اهمیت کمتری بوده زیرابیشتر زندگی آنها نظامی بوده و شهر های آنها نیز دارای فرم نظامی بوده است تمدن بابلی ها نیز معابدشان (ایشتار) را به فرم های طبیعی می ساختند ایلامی ها همانند سومری ها دارای زیگورات بوده اند باغ معروف این دوره عبارت است از: (hanging garden of Babylon)باغ معلق بابل این باغها دارای محوری با 2 ردیف درخت بودند که از بین 2 ردیف جوی آبی حرکت کرده و شکل این باغ به صورت هرمی شکل بوده و دارای ارتفاعی تا 40متر بوده اند. این هرم به صورت تراس بندی (طبقه بندی) بوده که طبقات مختلف توسطپلکانهای عظیمی به هم متصل شده و در طبقات مختلف پوشش گیاهی وجود داشته است .اهمیت باغ هم به واسطه زیبایی و هم به واسطه پیچیدگی طراحی باغ و به خصوص نحوه آبیاری آن بوده است. گیاهان مورد استفاده در باغ را می توان انجیر ، بادام ، انواع بوته های گل سرخ و همچنین نیلوفر آبی را نیز مثال زد. باغهای معلق یکی از عجایب هفتگانه بوده که اکنون اثری از آن باقی نمانده . این هرم حدود 400 مترمربع اندازه داشته و می توان آن را جزو تاریخ معماری آن زمان به حساب آورد.

باغ سازی : باغ روسیه ای

برای شناخت این سبک بعنوان مثال می توان طرح فضای کاخ پترهوف در لنینگراد را نام برد . این باغ به پیشنهاد پیترکبیر وتوسط لوبلوند و همکارانش با فکر و ایده های فرانسوی ، طرحی همانند طرح باغ ورسای فرانسه تهیه و در سن پترزبورگ اجراءنمودند . طرح مزبور را در فضائی به مساحت بیست و پنج کیلومتر مربع در روی تپه ای ، مشرف به دریا ، با درختان متنوع از قبیل نارون ، افرا ، راش ، نمودار و درختان میوه پیاده کردند . باغ مزبور با وجود سرمای روسیه و مصاعب و صدمات جنگ هنوز پا برجاست و معرف به باغ پترهوف می باشد . یکی از خصوصیات جالب این باغ تراس بندی هایی است که بصورت بیشه زارهای فرانسوی احداث شده و در انتهای هریک از این بیشه ها ، پاویلونی هائی ساخته شده است .کارهای لوبلوند در زمان حیات او پایان یافت ولی افکار و نظریات او همچنان در طول زمان اجرا گردیده از آن جمله ایجاد ساختمانی با طرح هلندی در کنار دریا بود در این باغ مجسمه ها ، چشمه ها و آبشارهای زیبایی که کاملاً الهام از طرح های فرانسوی گرفته ، اجرا گردید . در طول دوران جنگ دوم قسمتی از باغ مزبور از بین رفته ولی امروزه مرمت های بسیار زیادی در آن شده است باغ که یکی از آثار هنر پاک سازی در روسیه می باشد ، خود بهترین نشان تاثیر فرهنگ غرب در طول تاریخ است.